فواید و مضرات هل مصرف هل در مقادیر کم به مصرف کننده آسیبی نمی زند، اما می تواند مخصوصاً در افرادی ایجاد سردرد کند که مزاج گرم دارند.

به دلیل آنکه هل مقوی معده و خوشبوکننده دهان است و با کمک به رفع نفخ و باد شکم به هضم بهتر مواد غذایی کمک می کند در چای و برخی از شیرینی ها بویژه در نواحی کرمان و یزد بوفور از آن استفاده می شود.

علاوه بر افزودن هل به مواد غذایی می توان آن را بتنهایی جوید یا آسیاب و پودر کرد و روی زبان ریخت و با آب دهان آرام قورت داد. همچنین می توان حین سرو غذا از این دانه معطر بهره برد و آن را روی غذا ریختد.

هل از نظر مزاجی گرم و خشک است و از نظر قدرت در درجه دوم قدرت قرار دارد و بنابراین خیلی قوی نیست. روغن آن به منظور رفع برخی سردردهای ناشی از باد و سرما و سینوزیت می تواند برای افرادی با مزاج سرد و خشک مفید باشد. مالیدن روغن هل به گردن و پس سر نیز موجب رفع سردردهای سوداوی و التیام گرفتگی عضلات می شود که معمولا در شب و اول صبح بیشتر بروز می کنند.

استفاده از هل در چای و غذا

بهترین نوع هل انواع سفید رنگ آن است که بوی خیلی تندی داشته باشد. این نوع هل، به باز شدن مجاری درون کبد و طحال کمک می کند، خاصیت خواب آوری و شادی آور دارد و بنابراین برای افرادی خوب است که دچار افسردگی، خمودگی و غم شده اند.

عرق هل هم اثرات خوبی دارد و همان خواص هل را البته در حد کمتر به همراه دارد. از بخور هل می توان برای رفع گرفتگی و خشونت صدا و سرفه استفاده کرد و به این منظور باید هل را نیمکوب کرد، در آب ریخت و روی شعله ملایم قرار داد تا آرام بجوشد. در این مرحله بخارهای برخاسته از آن را باید استشمام کرد تا وارد مجاری تنفسی شود و گرفتگی و سرفه و خشونت صدا را تلطیف کند.

به کسانی که از بوی بد دهان رنج می برند باید از هل استفاده کنند و از علل شایع بوی بد دهان، تجمع رطوبت ها و مواد زائد ناشی از غذا خوردن در حفره ها و فضاهای دهانی است که احتمالا با مسواک و نخ دندان نیز برطرف نشده اند.

استفاده از هل در چای و غذا

هل می تواند موجب رفع و دفع آثار این مواد زائد شود و دهان را پاکسازی نماید. از این رو هل را می توان پودر کرد و پس از اختلاط با مقداری نمک دریا از آن به عنوان خمیردندان برای کمک به خوشبو شدن دهان، استحکام لثه و سفید شدن رنگ دندان ها استفاده کرد.

اگرچه هنوز باید پژوهش های بیشتری در این زمینه انجام شود اما به نظر می رسد که هل می تواند تا حدودی هم به کوچک شدن توده های رحمی کمک کند. به توده های رحمی، امروزه فیبروم گفته می شود. استفاده از هل در کسانی که دچار مشکل پروستات و تکرر یا توقف ادرار هستند نیز می تواند موجب شود بافت پروستات نرم و کمی سست شده، فشار آن از روی مجرای ادرار براشته و در نتیجه ادرار براحتی و سهولت دفع شود.

هل میوه ای کوچک به اندازه بند انگشت با پوست تیره و دانه های خوشبو است. هل، میوه گیاهی از تیره زنجبیل هاست و انواع مختلفی شامل هل سیاه، هل سفید و هل سبز دارد که نوع سبز آن عطر تندتری دارد. نام های دیگر آن: هیل، هال، قاقله کبار، قاقله غراب، قاقله، قاقله ذکر، قاقله انثی، قاقله صغار، هیل بوا، خیربوا، هال بوا، هیل غراب، هیل و حماما ذکر می باشد.

اغلب خانواده ها امروز از هل در چایی یا مربا و کیک و شیرینی و دسر و همچنین غذاهای مختلف استفاده می کنند تا هم بوی معطری داشته باشد هم از خواص آن برخوردار شوند.

دانه های آن اصولا برای رفع ازدیاد گاز های معده و روده مفید است. دم کرده دانه های معطر آن برای طعم و رایحه ادویه جات و پختن غذا و شیرینی و دسر مورد استفاده زیادی است و خانم های کدبانو به آن علاقه زیادی دارند زیرا معطر و اشتها آور و هاضمه را زیاد می کند.

خواص هل

همچنین دارای خواصی چون قاعده آور، دافع بلغم، رفع خستگی، ضد نفخ و سو هاضمه (البته دم کرده دانه آن به تنهایی)، قابض، معطر، عطسه آور، رفع سنگ کیسه صفرا، تقویت حافظه، شادی آور، رفع صرع، برطرف کننده بوی دهان (جویدن آن بوی بد دهان را از بین می برد)، کم کننده بزاق دهان (در صورت مکیدن نبات هل دار)، از بین برنده کک و مک (در صورت اضافه کردن آن در غذا) می باشد و برای بی خوابی، میگرن و سردرد، ورم سر، انسداد کبد، زخم زهدان مناسب است. مصرف هل سبز باعث خوشبویی عرق می شود و باعث دفع سنگ کلیه و اغما و بی هوشی نیز هست.

مضرات هل سبز

• افراط در مصرف هل موجب سردرد و فشارخون شده و عوارضی دیگر مانند یبوست، ناراحتی های روده ای و پوستی در پی دارد.
• مصرف هل برای اشخاصی که مبتلا به ناراحتی هایی از قبیل: یبوست، زخم معده، سوزاک، سفلیس، فشارخون، صرع، ورم پروستات و ناراحتی های ریوی مبتلا می باشند، مضر می باشد.

نعنا، گیاهی با طبیعت گرم و خشک است که به صورت تازه، خشک، دم کرده و یا بصورت عرق مورد استفاده قرار می‌گیرد و دارای خواص بسیاری است. نعنا خشک شده نه تنها دارای عطر و رایحه خوبی می باشد بلکه دارای ارزش غذایی بالایی نیز می باشد. برای مثال، نعنا منبع غنی ویتامین ها، املاح معدنی و دارای عناصری مانند منگنز، آهن، مس، کلسیم، پتاسیم، ویتامین ث، ب2 و  آ  می باشد.

این گیاه خوش عطر برای درمان سوء هاضمه، کاهش کلسترول خون، تنظیم غلظت خون، جلوگیری از یرقان، تقویت اعصاب، تقویت نیروی جنسی، رفع تهوع ناشی از سردی مزاج، درمان روماتیسم، افزایش فشار خون و … موثر است. برگ های خشک و نرم شده نعنا به عنوان طعم دهنده کاربرد بسیار زیادی دارند.

از این محصول برای خوشبو کردن ماست و دوغ استفاده می شود. از نعنای سرخ شده و ترکیب آن در روغن که به نام نعنا داغ موسوم است برای خوشبو کردن برخی آش ها استفاده می شود. نعنا خشک برای دوغ، ماست، سالاد، آش، سوپ، کوکو و بسیاری از غذاهای دیگر کاربرد دارد.

طرز تهیه دمنوش نعنا

یک قاشق غذاخوری از نعنا خشک شده را به مدت ۱ و نیم ساعت در یک چهارم لیتر آب داغ بخیسانید. آن را صاف کنید و بنوشید. این دمنوش را به آهستگی بنوشید. به جای آن که برگ های نعنا را به بیرون تف کنید آنها را بخورید. برگ های نعنا جوشیده شده نیز برای درمان حالت تهوع خوب هستند.

طرز تهیه نعنا داغ

نعنا داغ که از نعنا خشک تهیه می شود، یکی از طعم دهنده های عالی و پایه اصلی تزیین غذاها و آش های ایرانی است که معمولا در هر مجلسی بر روی ظرف سرو آش به چشم می خورد.

برای تهیه نعنا داغ مقداری روغن درون ماهیتابه ریخته و روی اجاق گاز قرار دهید. دقت کنید روغن نباید خیلی داغ شود. مقدار مورد نیاز پودر نعنا خشک را داخل روغن داغ شده  بریزید و فقط یک بار هم زده و ظرف را سریع از روی اجاق گاز بردارید. اگر روغن خیلی داغ باشد و یا مدت طولانی نعنا را درون روغن تفت دهید، نعنا به سرعت سوخته و بوی بدی پیدا می کند و نهایتا تلخ می شود.

توجه: نعنا باید در شیشه های در دار، دور از نور و رطوبت نگهداری شود.

لیمو خشک جهرم محصولی به دست آمده از میوه لیمو ترش است، که به واسطه نور آفتاب و روش های صنعتی خشک شده است. لیمو ترش خشک شده رنگی قهوه ای روشن و اندکی متمایل به زرد می باشد، درون لیمو خشک شده و کمی سیاه می شود.

لیمو ترش خشک شده کمی طعم تلخی دارد ولی بسیار معطر بوده به قدری که از آن به عنوان اسانس و طعم دهنده می توان استفاده کرد. لیمو خشک کاربرد بسیاری در تهیه غذا در کشور ما دارد، معمولا به عنوان چاشنی در طبخ خورش های ایرانی چون قورمه سبزی و قیمه استفاده می شود.

خواص لیمو جهرم :

• این میوه از نظر کلسیم و پتاسیم غنی بوده و از نظر ویتامین ث از سایر مرکبات پیشی گرفته و به عنوان کاهنده فشار خون و چربی خون شناخته شده است.
• اضافه کردن لیمو عمانی به غذاها و اسیدی نمودن محیط آن، به افزایش جدب آهن غذا توسط سلول های بدن کمک می کند.
• مصرف لیموعمانی همراه با گل گاوزبان یکی از دمنوش های شناخته شده در طب سنتی است که خاصیت آرامبخشی داشته و برای اصلاح مزاج گل گاوزبان مفید است. استفاده از دمنوش گل گاو زبان به همراه لیمو عمانی مانع از افزایش غلظت خون و بالا رفتن فشار خون در افراد می شود.

دمنوش لیمو عمانی و گل گاوزبان

مواد لازم:

• لیمو خشک جهرم 3 عدد
• گل گاوزبان 3 قاشق غذاخوری
• عسل 6 قاشق مرباخوری
• آب جوش 4 لیوان

دستور تهیه:

• گل گاوزبان را در قوری ریخته، کمی آب سرد روی آن بریزید و خالی کنید تا گل گاوزبان شسته و تمیز شود.
• لیموهای خشک را پس از شستن، شکسته و دانه های تلخ آن را خارج کنید، سپس آن را درون قوری بریزید.
• چهار لیوان آب جوش به قوری اضافه کرده و اجازه دهید با حرارت غیر مستقیم روی بخار کتری یا سماور دم بکشد.
• سپس ۱۵ الی ۲۰ دقیقه فرصت دهید تا دمنوش آماده شود، سپس آن را صاف کرده و نوش جان کنید.

نکته:

افرادی که تمایل به نوشیدن این دمنوش دارند می توانند پس از یک هفته تا ۱۰ روز، مصرف آن را برای یک هفته قطع کنند یا اینکه یک روز درمیان آن را استفاده کنند.

روش نگهداری از لیمو خشک جهرم :

به دلیل دارا بودن مواد فراری که عامل ایجاد عطر و بوی آن است، حتما باید در محل خشک، خنک و در ظروف سربسته و به دور از نور نگهداری شود.

لیمو عمانی یا لیمو امانی، لیمو ترش شیسه یا تغن (به لاتین: Citrus aurantifulia) میوهٔ خشک‌شده ایست که به‌عنوان چاشنی در غذاهای خاورمیانهای خصوصاً ایرانی استفاده می‌شود. لیمو عمانی تازه رنگ خردلی داشته و بسیار ترش است، به‌طوری‌که تازه‌اش را معمولاً نمی‌توان به‌تنهایی مصرف کرد، بنابراین آن را در آفتاب خشک می‌کنند تا داخل آن به رنگ سیاه درآید. رنگ پوستهٔ خارجی آن از زرد قهوه‌ای تا سیاه بوده و آنرا به‌صورت چاشنی در غذا مورد استفاده قرار می‌دهند. لیمو عمانی به‌صورت گرد کوبیده‌شده یا درسته عرضه می‌شود.

استفاده
لیمو عمانی معمولاً در طبخ خورش های ایرانی چون قرمه سبزی و قیمه استفاده می‌شود. آنها را پیش از ریختن در غدا سوراخ کرده، شکسته یا خرد می‌کنند. در کشورهای دیگر گاهی نیز آنها را به‌صورت گرد کوبیده به خوراکهای برنجی می‌افزایند. مثلاً در خوراک خلیجی پر ادویه‌ای با نام بهارات یا کبسا. از این محصول در کشورهای عرب همسایه همچون عراق، کویت و بحرین نیز استفاده می‌شود.

گفته می‌شود برای پرهیز از تلخ شدن غذا بهتراست پیش از افزودن آن به غذا تخم‌های آنرا درآورد. در ضمن وقتی درسته در غذا انداخته می‌شود محل تجمع روغن شده و خوردن آن هر چند که خود کالری ندارد، توصیه نمی‌شود.

مزه
لیمو عمانی همچون دیگر مرکبات طعم ترش دارد ولی فاقد ته‌مزه شیرین در لیموهای تازه است. همچنین به‌دلیل عمل تخمیر انجام شده کمی تلخی در مزه آن احساس می‌شود.
روش آماده‌سازی

لیموی شسته شده را کاملاً خشک کرده درون سینی قرار داده و در مقابل نور خورشید می‌گذارند. ۲ الی ۳ ساعت اول مرتب زیر و رو می‌کنند تا تمام لیمو خشک شود و سپس به مدت ۳ الی ۴ روز زیر تابش نور خورشید قرار می‌دهند تا کاملاً خشک شود.
خواص دارویی

در طب سنتی برای لیمو عمانی آثار دارویی مقوی معده، ضد نفخ، اشتهاآور، ضدعفونی کننده، مسکّن سردرد و رفع کنندهٔ علایم سرفه و سرماخوردگی قایل بوده‌اند. این ماده غذایی ویتامین ث بالایی داشته و برخی منابع آنرا به عنوان یک کاهنده فشار خون (به‌صورت دم‌کرده) و حتی چربی خون توصیه می‌کنند.

خواص ادویه گراماسالا

• پیشگیری از یبوست

گراماسالا باعث بهبود هضم می شود. این ادویه زمان حمل و نقل غذا در دستگاه گوارش را کاهش دهد همین موضوع موجب کاهش ابتلا به یبوست می شود. این یک خاصیت بسیار مهم است به دلیل اینکه یکی از روش های اصلی بدن برای از بین بردن سموم است.

• پیشگیری از سرطان

در کل استفاده از ادویه جات باعث جلوگیری از انواع سرطان ها می گردد.زبق تحقیقات انجام شده مصرف این ادویه طی ده روز روی حیوانات موجب تاثیر بر روی آنزیم های سم زدایی بدن شد.

• دیابت

معمولا هر نوع گراماسالا حاوی دارچین است. دارچین قادر است از دیابت جلوگیری و قند خون را به طور طبیعی کاهش دهد.

• تقویت سلامت

دارچین موجود در این ادویه علاوه بر خواص آنتی اکسیدانی، ضد التهابی، ضد دردی، ضد میکروبی، ضد سرطانی، کاهش چربی خون، کاهش بیماری های قلبی و عروقی، فعالیت هایی علیه بیماری های عصبی همچون پارکینسون و آلزایمر دارد.

دیگر خواص ادویه گراماسالا

1. سوخت و ساز بدن را افزایش می دهد.
2. نفخ غذا را از بین می برد.
3. درد معده را درمان می کند.
4. بدن را گرم می کند.
5. درد و التهاب را تسکین می دهد.
6. روند پیری را کند می کند.
7. این ادویه موجب افزایش جذب ویتامین ، مواد معدنی و پروتئین می گردد.
8. بوی بد دهان را از بین می برد.
9. بدن را سم زدایی می کند.
10. مشکلات گوارشی و همچنین سوزش سر دل را درمان می کند.

مضرات ادویه گراماسالا

در کل این ادویه برای بدن ضرری ندارد اما امکان دارد بعضی افراد به ترکیبات موجود در این ادویه حساسیت داشته باشند.

کنجـد (گیاهی است از تیره مجاور گل میمون)، گیاهی است دارای طبع گرم ، یکساله به ارتفاع تا یک متر که قسمت انتهایی ساقه آن پوشیده از کرک است. برگ های آن بیضی، باریک با حاشیه ای دندانه دار و گل های آن به رنگ سفید و یا قرمز است. میوه این گیاه به صورت کپسول و محتوی دانه های کوچک، مسطح، بیضی شکل (دانه کنجد) است. از روغن کنجد استفاده غذایی و درمانی میشود.

اجزا و ارزش غذایی کنجد :

دانه‌کنجد، سرشار از مس، منگنز، تریپتوفان، کلسیم، منیزیم، آهن و منبع بسیار خوبی برای فسفر، روی، تیامین و فیبر غذایی است.

فوائد مصرف کنجد :

کمک به کاهش فشار و چربی خون، تخفیف بیماریهای التهابی (خصوصا روماتیسمی)، تخفیف عوارض و علایم یائسگی، درمان یبوست (خصوصا روغن آن)، پیشگیری از میگرن، پوکی استخوان، سرطان روده، لطیف کننده صدا، زیاد کننده استقامت بدن در برابر سموم جانوران گزنده، کم کننده ترشی معده، همچنین برای افزایش توان جنسی در مردان موثر است.

طب سنتی و درمان با کنجد :

تقویت کلیه و کبد، پیشگیری از ریزش و سفید شدن موهای سر، درمان وز وز گوش، درمان تنگی نفس، سرفه و اسهال خونی (دم کرده برگ آن)، افزایش شیر و قدرت جنسی، مصرف موضعی آن (به صورت روغن یا ضماد) جهت درمان بواسیر، سوختگی و زخم نیز استفاده شده است.

• افرادی که می خواهند فربه شوند، می توانند دانه‌کنجد و شکر نی و تخم خشخاش و مغز بادام شیرین را به طور مساوی کوبیده و صبح ها ناشتا میل کنند.
• زنانیکه عادت ماهانه آنان عقب افتاده مقداری دانه‌کنجد را با مقداری نخود طبخ کرده و پس از صاف نمودن آب آنرا میل نمایند. عقب افتادگی را مرتفع و در صورتیکه حامله نباشند عادت آنان را باز می کند.

هر قاشق غذاخوری دانه‌کنجد خام تامین کننده 14% از نیاز روزانه بدن به کلسیم است. مصرف ۵۰ گرم از کنجد، ۲۵درصد از نیاز روزانه به اسیدفولیک را برطرف می کند. دانه کنجد منبع آهن گیاهی است که برای رفع خستگی مفید است؛ همچنین مصرف آن برای افرادی که مبتلا به کم خونی و فقر آهن هستند می تواند مفید باشد.

کاکائو از محبوب ترین مواد غذایی در جهان است که از میوه درخت گرمسیری کاکائو به دست می آید و علاوه بر طعم دوست داشتنی دارای خواص زیادی برای سلامتی می باشد. پودر کاکائو از تحت فشار قرار دادن لوبیای کاکائو و حذف کره یا چربی آن به دست می آید. طبع کاکائـو گرم و خشک است.

کاکائو یکی از غنی ترین منابع پلیفنل هاست. پلیفنل ها آنتی اکسیدان های طبیعی ای هستند که در مواد غذایی مانند میوه ها، سبزیجات، چای و شکلات یافت می شوند. آنها دارای خواص متعددی چون کاهش التهاب، جریان خون بهتر، کاهش فشارخون و بهبود سطوح قند و کلسترول خون هستند.

خواص پودر کاکائو :

1. از بروز چاقی جلوگیری می کند.
2. از کم خونی و یبوست در کودکان جلوگیری می کند.
3. مانع زایمان زود رس می شود.
4. کاکائو به کاهش قرمزی و التهاب ناشی از جوش و آکنه کمک می کند.
5. پیشگیری از دیابت و تنظیم قند خون
6. بهبود تنگی نفس و آسم
7. تقویت حافظه
8. ضد افسردگی
9. درمان سرطان روده و پروستات
10. پیشگیری از پوکی استخوان

طرز تهیه شیر کاکائو

آسان ترین طرز استفاده از پودر کاکائو درست کردن شیرکاکائو است. برای درست کردن شیرکاکائو، کسانی که از طعم تلخ کاکائو خوششان نمی آید می توانند به ازای هر لیوان شیر 1 قاشق مرباخوری پودر کاکائو و شکر اضافه کنند.

طریقه مصرف پودرکاکائو در تهیه شیر کاکائو بدین صورت است که هنگام درست کردن شیر کاکائو باید شکر و پودر کاکائو را با هم مخلوط کنید و بعد نصف لیوان شیر به آن ها اضافه کنید و خوب هم بزنید تا شکر کاملا در شیر حل شود. بعد مخلوط شیر و کاکائو را روی حرارت ملایم قرار دهید و مدام هم بزنید تا پودر کاکائو در شیر حل شود.

وقتی شیر با کاکائو یک دست شد از روی حرارت بردارید و حدود 30 ثانیه همچنان هم بزنید تا محلول خنک تر شود. بعد مابقی شیر را اضافه کنید و هم بزنید. شیر کاکائو آماده شده را هم می توانید سرد و هم گرم میل کنید.

قهوه سبز (green coffee) دانه های خام و بو نداده قهوه های تیره ای است که ما می شناسیم. در حقیقت همان قهوه معمولی است. قهوه ای که هنوز نرسیده است و رنگ سبز آن هم دقیقا به دلیل کال بودن آن است. جالب است بدانید که قرص های مکمل یا نوشیدنی های قهوه‌سبز ، از این قهوه سبز و کال تهیه می شوند. قهوه‌سبز، آن طعم تلخ و آشنای قهوه را ندارد و بیشتر طعمی شبیه به یک دمنوش گیاهی را دارد.

خواص قهوه‌سبز :

• لاغری و کاهش وزن
• پیشگیری و درمان سنگ های کیسه صفرا
• کاهش قند خون
• سلامت قلب
• کاهش فشار خون

بهترین زمان برای خوردن قهوه سبز چه زمانی است؟

بهترین زمان برای مصرف قهوه‌سبز درست بعد از غذا است. به این خاطر است که پس از خوردن غذا سطح قند خون به طور کلی به خاطر کربوهیدرات یا پروتئین ها بالا می رود. شکر اضافی تولید شده وقتی غذا شکسته می شود، در طول هضم غذا به عنوان چربی در بدن ذخیره می شود.

عوارض قهوه‌سبز چیست؟

کافئین موجود در قهوه‌سبز می تواند نشانه هایی از جمله سردرد، ناراحتی معده، اضطراب، افزایش ضربان قلب، تکرر ادرار و بی خوابی را شامل شود.

نکته :

• قبل از استفاده از قهوه‌سبز با پزشک خود صحبت کنید.
• پزشکان قهوه‌سبز را برای کودکان، زنان باردار و زنان شیرده توصیه نمی کنند.

روش دم کردن قهو سبز :

مواد لازم برای دم کردن قهوه سبز

قهوه‌سبز: ۵۰ گرم

آب سرد: ۳۵۰ میلی متر

قهوه جوش

طرز دم کردن قهوه سبز

برای شروع بهتر است بدانید که دانه های قهوه‌سبز سفت تر از دانه های قهوه معمولی است. پس سخت تر آسیاب می شوند. برای حل این موضوع ابتدا دانه های قهوه‌سبز را آسیاب کرده و پودر قهوه سبز را با آب سرد مخلوط کنید. مخلوط به دست آمده را داخل قهوه جوش بریزید. حدود ۱۵ دقیقه روی حرارت قرار دهید تا به جوش آید.

قهوه جوشیده را کنار بگذارید تا خنک شود. در این مرحله هر چقدر که قهوه بیشتر بماند، خوش طعم تر خواهد شد. پس از گذشت این مدت، قهوه را از صافی رد کرده و نوش جان کنید. برای اینکه قهوه شما طعم بهتری پیدا کند، می توانید کمی عسل به آن اضافه کنید.